Heeft mijn kind hechtingsproblemen?

Om deze vraag te kunnen beantwoorden is het handig om te weten hoe een hechtingsstoornis kan ontstaan. En daar stuit je gelijk op een groot probleem. Deze oorzaken zijn namelijk helemaal niet goed bekend. Als ik nu terugkijk op mijn kraamtijd en de eerste jaren van het leven van mijn dochter dan had ik met de kennis die ik nu heb al veel eerder kunnen weten dat mijn dochter een heel groot risico liep. Hoe fijn was het geweest als ik er in de peutertijd al achter was gekomen wat er mis was met mijn dochter? Nu kwamen wij er pas achter toen onze dochter 6 jaar was en opgenomen werd in de dagbehandeling. Nu verbaas ik mij erover waarom er geen informatie bekend is op bijvoorbeeld het consultatiebureau. Het consultatiebureau is DE plek waar deze informatie bekend en beschikbaar zou moeten zijn. Het had ons in ieder geval veel ellende gescheeld. Op het consultatiebureau wordt uitgebreid onderzoek gedaan naar de lichamelijke conditie van het kind maar de geestelijke conditie lijkt voor het consultatiebureau niet van belang. Natuurlijk heb ik zelf wel aangegeven dat mijn dochter in haar eerste maanden ontzettend veel heeft gehuild. Maar het consultatiebureau heeft nooit de moeite genomen om mij te vragen of er misschien omstandigheden waardoor mijn dochter zoveel huilde. Als ik terugkijk op het gedrag van mijn dochter kan ik zeggen dat zij al heel vroeg eigenaardig gedrag vertoonde. Echt typisch gedrag van een verstoorde hechting. Zo ging zij al op heel jonge leeftijd vreemde mensen heel diep en lang in de ogen kijken. Toen zij iets ouders was vond iedereen het altijd zo geweldig dat zij bij iedereen op schoot wilde zitten en dan uit gebreid kusjes gaf. Dit gedrag was zo totaal het tegengestelde gedrag van wat zij thuis liet zien. Thuis wilde ze de meeste tijd niets van mij weten, in al haar gedrag zat altijd een afwijzende ondertoon. Knuffels of kusjes van mij wees ze meestal af. Knuffelen met mijn dochter deed ik als ze in bed lag te slapen zodat ik als haar moeder toch haar warme lijfje kon voelen en haar geur kon ruiken. Overdag was daar bijna geen sprake van. Hoe zou het leven van mijn dochter eruit gezien hebben als wij er in haar babytijd al achter waren gekomen dat zij deze problemen had? Deze vraag heeft mij lang bezig gehouden. Er was ons zeker heel veel ellende bespaard gebleven. Misschien had mijn dochter niet in de dagbehandeling geplaatst hoeven worden. Ik had mijn dochter veel eerder beter leren begrijpen. Ik had haar veel beter kunnen helpen. Maar ik ben er pas achtergekomen toen de problemen heel groot waren en mijn dochter in een instelling terechtkwam. Een enorme impact had dit op het hele gezin. Niet alleen in negatieve zin. Na de opname van mijn dochter kwam iedereen thuis eigenlijk een beetje tot rust. Er kon nu eindelijk rustig gekeken worden naar wat er precies aan de hand was met onze dochter. In deze instelling is er voor het eerst een uitgebreide anamnese afgenomen. Essentieel als je echt te weten wilt komen of je kind hechtingsproblemen heeft. Als je deze uitgebreide anamnese hebt laten afnemen, kun je je pas een beeld vormen over de gedragsproblemen en de oorzaken van deze problemen. Een juiste volledige anamnese bestaat uit: 

- Een huidige klachten anamnese

- Een ontwikkelingsanamnese

- Een familie anamnese

Wat er nu vaak gebeurt is dat er alleen maar gekeken wordt naar het onaangepaste gedrag en op dit onaangepaste gedag wordt dan een therapie ingezet. Als er geen ontwikkelings- en familieanamnese wordt afgenomen kan het dus zijn dat de therapie niet goed werkt omdat er aan de symptomen wordt gewerkt en niet aan de oorzaken. Vaak is de familie- en familie omstandigheden anamnese niet goed uitgebreid afgenomen. Daardoor kunnen er belangrijke oorzaken van hechtingsproblemen over het hoofd worden gezien . Kinderen krijgen dan het label autisme, ADHD of PDD-NOS opgeplakt. Als deze diagnose niet juist is, is dit een gemist kans voor onze kinderen. Als op jonge leeftijd wordt ontdekt dat het kind hechtingsproblemen heeft, kan er met de juiste therapieën nog veel bereikt voor in het brein van de kinderen. Er kan dan therapie ingezet worden op het herstellen van een getraumatiseerd brein. Als ik toen had geweten dat mijn kind hechtingsproblemen had dan had ik haar nooit aan zoveel prikkels blootgesteld. Had ik haar nooit bij ‘vreemde’ mensen of vage bekenden op schoot laten zitten om kusjes te geven. Ik weet nu dat je kleine kinderen met hechtingproblemen heel dichtbij je moet houden en voor je kind de grenzen moet bepalen omdat zij dit zelf niet kunnen of aanvoelen. Dit gevoel van falen is natuurlijk afschuwelijk, alsof ik mijn kind niet goed heb beschermd. Natuurlijk wist ik niet beter, maar het schuldgevoel blijft. Als ik het over had kunnen doen had ik mijn kind de eerste periode in een draagzak gedaan en haar daar niet meer uitgehaald, tot ze zich veilig voelde. Maar ik had van het consultatiebureau geleerd: kinderen horen in hun eigen bed te slapen en ze kunnen best een poosje huilen voordat zij gaan slapen als het maar niet langer dan 15 minuten is. Het was elke dag een marteling om je kind zo te horen huilen. Ja, na 15 minuten viel zij natuurlijk wel uitgeput inslaap.   

Tips voor kwetsbare baby’s en jonge peuters: 

- Draag je kind zo lang mogelijk in een draagzak dichtbij je hart. 

- Laat je kind niet huilen, als je kind huilt neem het dan bij je en troost het. 

- Laat je kind niet bij vreemde mensen op schoot zitten en al helemaal niet aan iedereen kusjes geven. Het lijkt misschien schattig, maar het is eigenlijk een teken dat je kind zelf niet goed zijn of haar grenzen kan aangeven. Houd je kind zoveel mogelijk dichtbij je. 

- Stel je kind aan niet te veel prikkels bloot. Als je ziet dat je kind na een half uur op een feestje overprikkeld raakt, ga dan naar huis. Onze kinderen voelen deze grenzen zelf niet goed aan. Misschien is je kind nog niet klaar voor de peuterschool, durf dan de beslissing te nemen om je kind nog een poos thuis te houden. Ik heb mijn kind zo achteruit zien gaan toen zij naar de peuterschool ging. Ik dacht dat het goed voor haar zou zijn. Maar met de kennis van nu had ik haar langer thuis gehouden, zeker weten! 

- Probeer bij het onaangepaste gedrag altijd te denken dat het niet je kind zelf is, maar het hechtingsmonster dat aan het opspelen is. Dit helpt je om het gedrag niet persoonlijk te nemen. Onze kinderen weten namelijk feilloos onze pijnplekken te vinden. Zo jong als ze zijn. Natuurlijk doen ze dit niet bewust.

Ik weet nog hoe ongemakkelijk ik mij voelde als mijn dochter helemaal schattig liep te toen tegen vrienden van mijn vader op een verjaardag bijvoorbeeld, maar dat mijn dochter haar eigen moeder geen blik waardig keurde. Ik voelde mij dan zo afgewezen.

 Ik kon daar toen heel moeilijk mee omgaan en schaamde mij daarvoor en daarom had ik het er maar met niemand over. Als ik toen op het consultatiebureau de juiste informatie had gekregen had ik mij niet jarenlang zo eenzaam hoeven voelen en mij niet hoeven schamen voor de situatie met mijn kind. 

Als ik toen had geweten wat de oorzaken waren had ik mij daar zeker in herkend en had ik al veel eerder hulp in kunnen schakelen voor mijzelf en mijn kind.