12 vragen om liefdevol leiding te geven aan kinderen
Voel jij je ook vaak meer een CEO van je gezin in plaats van ouder of opvoeder van je kind?
Als ouder van een kind met hechtingsproblemen heb je dagelijks vele petten op. Veel van die petten draag je niet eens bewust omdat je elke dag zo hard aan het overleven bent. Er moet zoveel extra’s geregeld worden als je kind een diagnose heeft. Behandelplannen op to date houden, onderzoeken plannen, afspraken maken met verschillende hulpverleners, besprekingen in de agenda plannen, wachtlijsten in de gaten houden, ergens ‘een voet tussen de deur’ zetten om iets voor elkaar te krijgen, lastige gesprekken voeren over dingen die zijn gebeurd, bepaalde diëten, supplementen, medicatie en ga zo maar door.
Daarnaast heb je nog een gezin en een gezinsleven wat je ook zo goed, gezellig en liefdevol wilt laten draaien. Het opvoeden van kinderen met hechtingsproblemen is soms net topsport. Ik heb zelf vaak het gevoel gehad dat ik meer een werknemer of persoonlijk assistent was van mijn kind in plaats van moeder.
Maar de meest belangrijke taak die je als ouder hebt is misschien eentje waar je zelf niet zo snel aan denkt. Dat is de rol van liefdevolle leider. Goed leiderschap zorgt dat een hele organisatie goed loopt en dat de mensen in de groep zich allemaal gezien, gehoord en begrepen voelen. Een gezin is eigenlijk ook een soort organisatie, een groep, een tribe, wat een leider nodig heeft. En goed en liefdevol leiderschap heeft leiderschaps-skills nodig. Maar hoe dat je dat, liefdevol leiderschap geven aan je gezin? Een van de tools die je daarbij kun gebruiken zijn de volgende onderstaande 12 vragen. Deze vragen worden vaak in het bedrijfsleven als leidraad genomen om te onderzoeken of alle medewerkers zich gezien, gehoord en begrepen voelen. En net zoals werknemers die verlangens hebben, hebben de familieleden in ons gezin deze verlangens ook.
Het is een mooie, eenvoudige manier om naar jezelf, je gezin en omgeving te kijken. Het zal je een andere kijk geven op sommige situaties die zijn ontstaan. Je kunt er wellicht achter komen dat je dacht dat je best goed bezig was. Maar dat je feedback terugkrijgt en beseft dat er nog best een aantal dingen verbetert kunnen worden. Daarnaast kan het je ruimte geven om weer eens bewust complimenten te geven over de successen die wél behaald zijn.
Ben jij zelf ouder of professional en werk jij met kwetsbare kinderen? Bekijk dan deze lijst en bedenk hoe jij deze vragen kunt gebruiken in het opvoeden of lesgeven van onze kinderen. En vooral hoe jij ervoor kan zorgen dat de antwoorden op deze vragen positiever worden.
Deze 12 vragen zijn een onderzoeksinstrument om te checken hoe betrokken kinderen zijn in het gezin of op school.
Het is een lijst met vragen waarop kinderen kunnen antwoorden en een cijfer van 1 tot 5. 5 = zeer mee eens tot 1 = zeer mee oneens.
Hoe hoger de score, hoe hoger het gevoel van betrokkenheid in het gezin of op school. Hoe hoger dit cijfer hoe hoger het vermogen om dingen te leren, te delen en gepast gedrag te laten zien. Het onderzoek laat zien hoe ouders en andere betrokkenen invloed hebben op gevoelens van onze kinderen. En zal je inzichten geven om op sommige punten de dingen anders aan te pakken.
12 vragen voor liefdevol leidinggeven aan kinderen:
1. Ik weet wat er van mij verwacht wordt thuis en op school
Effectieve leiders zorgen voor duidelijkheid en geven het goede voorbeeld. Dat betekent dat je duidelijk maakt wat er van anderen verwacht wordt maar ook dat je uitlegt wat dat voor jou betekent.
- Wanneer is het werkje of taakje op de juiste manier uitgevoerd?
- Wat is dat op de juiste manier een opdracht of taak uitvoeren?
- Welke voorwaarden stel jij daaraan?
- Vraag ook of het duidelijk is?
- Je kunt ook vragen of degene de stapjes voor je wilt herhalen zodat je terug hoort of het echt duidelijk is.
Voordat je een opdracht geeft bekijk voor jezelf of de stapjes in de juiste volgorde staan. Daarnaast is het heel belangrijk dat je zelf een goed voorbeeld geeft. ‘Practice what you preach’.
2. Ik beschik over de juiste spullen of benodigdheden die ik nodig heb om mijn werk of taakjes goed te doen.
Effectieve leiders vragen aan hun kinderen wat zij nodig hebben om tot de juiste taakjes, gedrag of opdrachten te komen. Dit leggen zij neer bij de ander en helpen hen daarbij indien dit nodig is. Soms is er meer informatie nodig in plaats van fysieke zaken.
3. Ik krijg elke dag de kans om iets te doen waar ik heel goed in ben.
Effectieve leiders weten dat mensen, en dus ook kinderen, in essentie hetzelfde blijven. Ieder persoon heeft bepaalde talenten en uitdagingen. Het is daarom veel beter om de focus te leggen op de talenten van onze kinderen. En niet te veel energie, gesprekken en focus te hebben op de dingen waar ze niet goed in zijn. Probeer zoveel mogelijk te kijken of je de talenten van onze kinderen kunt gebruiken om toch tot de juiste resultaten te komen. Met een beetje creatief denken kun je ver komen. Het is voor onze kinderen al lastig genoeg om gepast gedrag te laten zien.
4. In de afgelopen zeven dagen heb ik erkenning of complimenten gekregen voor mijn school, taakjes, werk of gedrag
Als leiders en andere familieleden elkaar waarderen en complimenten geven zal dit een omgeving creëren waarin kinderen tot bloei en leren kunnen komen. En zal meer ruimte komen om rekening te houden met elkaars uitdagingen. Het delen van waardering begint bij de leiders, de ouders dus, hoe vaker jij complimenten maakt naar anderen hoe makkelijker de andere gezinsleden dit kunnen overnemen en zelf gaan gebruiken.
5. Ik heb in mijn directe omgeving anderen die om mij geven.
Kunnen vertrouwen op een ‘tribe’ een ‘clan’ of je gezin is een fundament voor vertrouwen en gevoel van veiligheid. Pas als alle gezinsleden zich veilig voelen zijn ze bereid om zich uit te spreken en om dingen te delen of te doen. Als deze situatie nog niet goed is gecreëerd verwacht dan ook nog niet dat iedereen zich open en eerlijk gaan opstellen over belangrijke of lastige zaken. Ga eerst werken aan deze fundering voordat je bepaalde dingen verwacht. De kans is namelijk groot dat je kwetsbaar opstellen dan nog niet het juiste moment is.
6. Ik heb het gevoel dat anderen mij helpen met het behalen van mijn doelen of idealen.
Effectieve leiderschap betekent dat je gesprekken aangaat over hoe kinderen zich verder kunnen ontwikkelen. Je gaat samen in gesprek om te kijken waar je kind goed in is en hoe jij daarin een rol kunt hebben om dit te realiseren. Het gaat er tijdens deze gesprekken dus niet om wat de ander niet goed kan of verkeerd heeft gedaan maar wat jouw bijdrage zou kunnen zijn bij het realiseren van de doelen en dromen van je kind. Het gaat er tijdens deze gesprekken ook niet om wat jij van deze doelen of idealen vindt. Kijk of je ruimte kunt geven aan idealen die niet de jouwe zijn.
7. Ik heb de indruk dat mijn mening belangrijk is voor anderen.
Wat ik wel bijzonder vind in het werken met ouders en onveilig gehechte kinderen is dat er zoveel over de hoofden van onze kinderen heen wordt besproken of besloten. Daar ben ik zelf ook schuldig aan geweest en soms nog wel eens. Maar als kinderen het gevoel hebben dat hun mening er totaal niet toe doet waarom zou je wel de mening van anderen aannemen? Something to think about! Kinderen functioneren minder goed als zij zich niet relevant voelen. Grote mensen ook niet. Als jouw mening er totaal niet toe doet in jouw werk, hoe trouw ben je dan naar het bedrijf of manager? Zo is het in gezinnen ook. Nu betekent dit niet dat kinderen overal over mee hoeven te beslissen maar gesprekken over belangrijke beslissingen of onderwerpen zijn fijn voor kinderen. Het geeft ze een ‘wij-gevoel’, ik ben onderdeel van een geheel, mijn mening doet ertoe. Ook kinderen die introvert zijn hebben de behoefte om gehoord te worden, geef ze de ruimte en tijd om hun mening te delen. Ga met je kind wandelen, fietsen of een autoritje make en je zult verbaast staan van de wijsheid die zij soms over bepaalde dingen hebben.
8. Welke doelen of kernwaarden hebben jullie in het gezin?
Zijn de doelen die jij hebt voor je gezin duidelijk voor de andere gezinsleden? Of zijn jullie van moment tot moment aan het overleven? Het is fijn om daar eens naar te kijken met elkaar. Wat vinden jullie als gezin belangrijk? Dit kan bijvoorbeeld zijn: Dat er veel plezier wordt gemaakt, dat er regelmatig wordt gesport, of dat er hoofdzakelijk gezonde voeding wordt gegeten, ik noem zomaar een paar voorbeelden.
Als er geen doelen of kernwaarden zijn in je gezin heb je ook niets om naar te streven. In mijn Healing Hearts in Huis Online Jaartraining beginnen we daarom het jaar altijd met het maken van een doelenbord. De kerstvakantie is daar een ideaal moment voor. Je blikt terug op wat er allemaal is gebeurd en gaat doelen stellen voor het volgende jaar. En daar maak je dan gezamenlijk of ieder voor zich een doelenbord van. Ik heb dit jarenlang samen met mijn kinderen gedaan. We hadden ieder een doelenbord gemaakt. Die van mij hing bij mij op kantoor die van de kinderen op de slaapkamer. Gedurende het hele jaar bekeken wij onze doelen en refereerden daaraan. Is het gedrag wat je nu laat zien handig voor de doelen die je op je doelenbord staan?
9. In ons gezin kunnen we op elkaar rekenen en vertrouwen
Ouders die goed zijn in leiderschap zorgen dat deze begrippen helder, duidelijk en leeftijdsadequaat omschreven zijn. Deze gezinnen weten wat ze aan elkaar hebben en dat ze op elkaar kunnen rekenen op lastige momenten. Het is ook helder wat er van elkaar wordt verwacht omdat dit regelmatig wordt besproken in het gezin, het herhalen van deze punten is de sleutel.
10. Ik heb een beste vriend of vriendin
Is er iemand in je gezin, familie of op school waar je onvoorwaardelijk op kunt bouwen? Is er iemand die dezelfde kenwaarden heeft als jij, die je kunt vertrouwen, waar jij je veilig bij voelt, en die in de gaten heeft hoe het werkelijk met je gaat? Als jij zo iemand hebt in je omgeving zou dat zomaar eens het verschil kunnen maken tussen opgeven of doorgaan. Tussen moed blijven houden of het uiteindelijk opgeven. Tussen overeind blijven staan of uiteindelijk omvallen. Tussen de juiste keuzes blijven maken of uiteindelijk toch voor de verkeerde keuzes gaan. Als liefdevolle leider kun je anderen helpen om met elkaar in contact te komen en deze contacten te stimuleren en goed te onderhouden.
11. In de afgelopen zes maanden heeft iemand met mij gesproken over mijn vooruitgang.
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat goed feedback leidt tot betere prestaties en gedrag. Maar wat is goede feedback? Dit begint dus weer met het stellen van de juiste doelen voor het gezin maar ook voor de gezinsleden als individu. Als deze helder zijn, dit kan zijn door het maken van het doelenbord. Kan je als ouder regelmatig terug komen op de vooruitgang in relatie tot de gestelde doelen. Kinderen vinden het heel erg fijn om te horen dat ze stappen hebben gemaakt, dat jij ze erkent en hebt waargenomen. De valkuil van ouders is vaak dat we verzanden in het corrigeren van lastig gedrag en vergeten om gepast gedrag te complimenteren.
12: In het afgelopen jaar heb ik kansen gehad om dingen te leren, mijzelf te ontwikkelen en mijn doelen te behalen.
Kinderen willen het gevoel hebben dat hun acties hebben bijgedragen aan hun ontwikkeling en het welzijn van het gezin. Geef je kind mogelijkheden om dit te laten ervaren. Dit kan verschillend zijn per kind, als ouder kun je dit het beste bekijken wat dit kan zijn voor je kind. En ook hier kan het doelenbord een handig tool zijn om naar de refereren tijdens het onderzoeken van deze stelling.
